Ghost – บริษัทที่ออกแบบให้ไม่มีทางขายกิจการ

อ่านข่าวนี้ในยามเช้าแล้วก็รู้สึกดี

Newsletter Platform Ghost Generates $3.3 Million, Doubling Its Revenue

แม้จะพาดหัวในเชิงรายได้ ว่า Ghost ที่เป็นบริษัทซอฟต์แวร์ขนาดเล็ก ทีมงาน 21 คน สามารถสร้างรายได้ปีละร้อยล้านบาท เติบโตเท่าตัวจากปีที่แล้ว

แต่ประเด็นที่งดงามในข่าวนี้ คือ Ghost เป็นบริษัทที่สร้างขึ้นมาให้ขายกิจการไม่ได้, ผลงานที่สร้างจะเป็น Open Source เสมอ, และตั้งเป้าจะเป็นบริษัทขนาดเล็ก ที่ผู้ก่อตั้งอยากทำงานตลอดไป

เริ่มต้นที่ WordPress

John O’Nolan ที่เป็นผู้ก่อตั้ง Ghost นั้น เคยทำงานเป็นรองหัวหน้าทีมออกแบบของ WordPress มาก่อน (2009-2012) แต่เมื่อ WordPress ยิ่งโต ยิ่งมีนักลงทุนเข้ามาเยอะขึ้น ทำให้เค้ารู้สึกว่าทิศทางขององค์กร เดินไปตามความคิดนักลงทุน มากกว่าผู้ใช้งาน

แล้วเค้าก็ตั้งคำถามกับตัวเองว่า เราจะสร้างบริษัทแบบไหน ถ้าเราไม่มีทางขายกิจการได้?

จนในที่สุด คำตอบของเค้าก็คือ

เราต้องสร้างผลิตภัณฑ์ที่ผู้คนตกหลุมรัก และดึงดูดผู้ใช้ที่เราไม่เกลียด เพราะเราต้องอยู่กับมันไปนานแสนนาน – จนไม่อยากลาออกหรือขายบริษัท

ดึงดูดผู้ใช้ที่เราไม่เกลียด?

คำนี้สะดุดใจผมมาก พอคิดว่า ถ้าผมทำงานใน WordPress คำว่า ผู้ใช้ที่เราเกลียด จะหมายถึงใคร?

ผมน่าจะหมายถึง

  • คนสร้างธีมรกๆ อ้วนๆ ดูสวย แต่โหลดช้า หนักเครื่อง ใช้จริงไม่ได้ ที่มีอยู่เต็ม ThemeForest
  • คนสร้างปลั๊กอินแย่ๆ มาใส่ในเวิร์ดเพรส ไม่คำนึงถึงช่องโหว่และความเป็นส่วนตัว
  • คนทำโฮสติ้งห่วยๆ ที่เน้นราคาถูกและไม่อัปเดตความปลอดภัย ทำให้เว็บทำด้วย WordPress ถูกแฮคกันบ่อยมาก
  • ผู้ใช้งานที่รู้สึกว่า เวิร์ดเพรสต้องเป็นแบบนี้แหละ ลงปลั๊กอินเยอะๆ ใส่อะไรไปรกๆ มีทุกฟีเจอร์ที่อยากได้ โมจนสุดท้ายไม่กล้าอัปเดต และเว็บก็โดนแฮคในที่สุด

ทั้งที่ WordPress เป็นระบบที่ดีและปลอดภัยมาก แต่ดันรายล้อมด้วย “ผู้มีส่วนได้เสีย” จำนวนมากที่ละเลยและไม่ใส่ใจ Best Practice

ระดมทุนสร้าง Ghost

หลังจากใคร่ครวญอยู่พักใหญ่ John O’Nolan ก็เริ่มต้นด้วยการสร้างแคมเปญที่ Kickstarter เพื่อระดุมทุนก้อนแรก $300,000 (ประมาณ 10 ล้าน) แล้วออกจาก WordPress มาก่อตั้งองค์กรไม่แสวงผลกำไร ที่มีเป้าหมายคือสร้าง Ghost – ระบบเขียนบล็อกที่ดีที่สุด ด้วยเทคโนโลยี node.js ล่าสุดในยุคนั้น – โดยเค้าจะเป็นแค่ผู้ดูแลผลประโยชน์ ไม่ใช่เจ้าของ ไม่มีสิทธิขายบริษัทใดๆ

Ghost ตั้งเป้าเป็นบริษัทขนาดเล็ก ที่เลี้ยงตัวเองได้ โดยทำ Software แจกฟรี (Open Source ด้วย MIT License) วางแผนให้มีพนักงานไม่เกิน 50 คน เพราะเค้าเชื่อว่า ยิ่งทีมงานขนาดใหญ่ ก็ยิ่งมีปัญหา ต้องขึ้นราคา และทอดทิ้งลูกค้าเดิมที่มีกำลังจ่ายไม่มาก

เค้าเชื่อว่า ในโลกของ Open Source นั้น ไม่มีผู้ชนะรายเดียว (Winner-Take-All) เพราะทุกคนต่างมีเสรีภาพที่จะดัดแปลง แก้ไข และสร้างสรรค์ต่อยอดงานของคนอื่นๆ ได้เสมอ

กลุ่มเป้าหมายของ Ghost

Ghost นั้นโฟกัสที่เครื่องมือในการเขียนบล็อกที่ดีที่สุด ต่างจาก WordPress ที่แม้เริ่มจากการเขียนบล็อก แต่เติบโตไปจนกลายเป็นเครื่องมือที่ทำได้แทบทุกอย่าง

เมื่อโฟกัส ทำให้เค้าเลือกที่จะไม่พัฒนาหลายๆ อย่าง และเปิดโอกาสให้นักพัฒนารายอื่นๆ มาเป็น Partner เพื่อเค้าจะทำแค่สิ่งที่ทำให้เขียนบล็อกได้ง่าย ได้รื่นรมย์

จนเวอร์ชั่นล่าสุดคือการพัฒนาระบบสมาชิก ที่ทำให้ผู้เขียน หรือผู้สร้างผลงาน สามารถสร้างรายได้ผ่านการสมัครสมาชิกรายเดือนรายปี ด้วยระบบของตัวเอง เค้าไม่คิดค่านายหน้าหรือส่วนแบ่งใดๆ

เราต้องการให้องค์กรสื่อและเหล่าผู้สร้างสรรค์ผลงานทั้งหลาย เป็นเจ้าของระบบและเทคโนโลยีของตัวเอง เพราะนั่นจะทำให้ไม่มีใครมาบงการอนาคตของพวกเค้าได้

ซึ่งหากใช้ Ghost เค้าจะเป็นเจ้าของระบบเอง ทั้ง Tech Stack

John O’Nolan

การเติบโตของ Ghost

Ghost นั้นเชื่อในระบบสมาชิกที่สนับสนุนต่อเนื่อง (Subscription) รายได้หลักเลยมาจากค่า Hosting ในขณะที่เปิดให้โหลดซอฟต์แวร์ไปติดตั้งได้ฟรีได้ด้วย

ปัจจุบันสมาชิกที่จ่ายเงิน (เดือนละ $9 – $199) มีจำนวน 7 พันราย รายได้ปีละ 3.3 ล้านเหรียญ (ประมาณร้อยล้านบาท) ส่วนคนที่โหลดโค้ดไปติดตั้ง รวมแล้ว 2 ล้านครั้ง ตั้งแต่ปี 2013

การกุศล หรือ ผลกำไร?

ที่ผมตั้งเงื่อนไขว่าต้องเป็นบริษัทขนาดเล็กและไม่ขายกิจการ ไม่ใช่เพราะจะทำการกุศล หรือต่อต้านทุนนิยม

ผมแค่จะสร้างสรรค์ผลิตภัณฑ์ที่ดีที่สุด สร้างบริษัทที่เราหลงใหล เพื่อจะตอบกับคนอื่นได้ว่า สิ่งที่มีค่าที่สุด คืออะไร?

อ่านจบแล้วก็ถึงกับต้องไปสมัคร Ghost(Pro) โดยพลัน

แม้ผมจะมาจากประเทศโลกที่ 3 อยู่ในจังหวัดที่ยากจนที่สุดในประเทศ แต่ผมขอสนับสนุนคุณนะ John O’Nolan และ Ghost!